Stedendriehoek

‘The next level zou de norm moeten zijn’

Met haar tassenmerk Bagged for Good onderneemt Chaya Oosterbroek over de grens. Zowel landsgrenzen als culturele grenzen. Want de productie van haar fairtrade tassen vindt plaats in India. Een prachtig land dat echter lang niet altijd positief in het nieuws is als het gaat om vrouwenrechten, kinderarbeid en de fashion industrie. Waarom Chaya er dan toch zit met haar bedrijf? Omdat ze het systeem van binnenuit wil veranderen. Plus haar roots liggen in India.

Wat merk je van de culturele verschillen tussen Nederland en India?
“De cultuur tussen India en Nederland is wezenlijk anders. In India is het kastenstelsel nog springlevend. De kaste, de jati, waar je in geboren wordt is je voorland. Daar kun je niet uitkomen en dat is schrijnend. Ook de definitie van kinderarbeid is fundamenteel anders. Hier vinden we dat kinderen tot 18 jaar naar school moeten, maar in India hebben veel ouders daar niet voldoende geld voor en bieden de openbare scholen ook nog eens ondermaats onderwijs aan. Dan is het best begrijpelijk dat je als ouders je kinderen laat bijdragen om het gezin van inkomen te voorzien. Dan vind ik het als mens nog steeds kinderarbeid, maar het begrijpen doe ik wel. Ook de positie van vrouwen is zeer slecht. In de Indische cultuur zijn vrouwen onderschikt aan mannen. Sterker nog, soms zijn ze zelfs bezit.” 

Klinkt niet erg positief. Waarom wilde je daar dan toch een onderneming starten?
“Op mijn rondreis kwam ik een handelaar in tassen tegen en ik vroeg aan hem: ‘Waar heb je behoefte aan?’ Hij antwoordde: ‘Koop maar 500 tasjes van me’, waarop ik dacht: volgens mij stel ik een andere vraag aan je. Om toch ergens te beginnen bestelde ik 500 tassen bij hem. Maar ik wilde er wel zeker van zijn dat er geen kinderarbeid bij kwam kijken, dus bracht ik hem een aantal onaangekondigde bezoekjes.” 

Waarom zijn die bezoekjes nodig?
“Een Indiër zal altijd tegen je zeggen dat het eerlijk is gemaakt. Dat er geen kinderarbeid bij betrokken is. Dat het leer natuurlijk is gelooid. En anders kan hij wel wat voor je regelen. Hij vertelt je gewoon wat je wilt horen. Als ik de keten wil verduurzamen, dan moet ik daar doorheen kunnen prikken. Omdat ik het niet kon garanderen was er maar één optie: zelf een fabriek opzetten.”

Dat is nogal een stap van tassen kopen naar een eigen fabriek starten?
“Ja, klopt, maar ik wist ook meteen: dit is dé manier om de fashion industrie hier te veranderen. Als ik die eerlijker wil maken, dan moet ik het systeem in om het te veranderen. Maar zonder de ambitie te hebben dat ik vanuit mijn westerse gedachtengoed daar de boel even kan veranderen. Bovendien wil ik niet alleen werkgelegenheid creëren. Ik wil dat de mensen in India zélf ons bedrijf runnen. De ontwikkeling van de mensen staat voorop, dus mijn rol is ook meer op de achtergrond. Wel houd ik een vinger aan de pols door iedere dag te bellen met mijn MT om allerhande zaken door te spreken en bij te sturen waar nodig is. ” 

Kom naar Cleantech Tomorrow 20, 21 en 24 april, Epe en Voorst
Hoe ga jij naar The Next Level? Kom ook naar Cleantech Tomorrow, het event voor Duurzaamheid in de Praktijk. Voor de activiteiten in Epe en Voorst op vrijdag 20 april en de Publieksdag op zaterdag 21 april hoef je je niet aan te melden. Meld je wel aan voor de Businessdag op dinsdag 24 april. Toegang is gratis. www.cleantechtomorrow.nl

(Lees het hele artikel op www.cleantechtomorrow.nl)