Stedendriehoek

Ecologie en economie als duurzaam verbond

In de uiterwaarden bij Deventer, aansluitend op het landgoed Rande, ligt Natuurderij Keizersrande. Dit project is ontwikkeld door Stichting IJssellandschap, sinds 1267 beheerder van IJssellandschap landerijen rondom Deventer. Natuurderij Keizersrande is een modern biologisch melkveebedrijf met een veelzijdige missie. Want kunnen natuur, landbouw, ecologie, economie en recreatie nog wel duurzaam samengaan in dit landelijke gebied?

Duurzaam bodembeheer en zo min mogelijk input
Annette Harberink is de boerin van Natuurderij Keizersrande, waar zo’n 70 koeien aanwezig zijn. Hier staat alles in het teken van ‘Boeren voor de Natuur’. Dit betekent dat de agrarische exploitatie ten dienste staat van de natuur- en landschapswaarden binnen het hele gebied. “Natuuronderhoud kost gewoonlijk veel maatschappelijk geld. Dat kan anders. Wij werken met duurzaam bodembeheer en daarbij zo weinig input dat het bedrijf op komt. Anders gezegd; wij verwerken het afval van waterschap en gebruiken dit om koolstofdioxide in de bodem te brengen. Door grond koolstofdioxiderijk te houden krijg je een duurzame werkwijze. Landbouw is van grote impact op onze wereld en dat vraagt om een nieuwe werkwijze. Door onze manier van werken, waarbij we ook economische drager zijn, kan deze manier van werken ook over 50 jaar nog prima. Zo is de cirkel rond.” 

De locatie waar de Natuurderij is gevestigd is geen toeval. Ruimte voor de Rivier, het project van Rijkswaterstaat bestaande uit uitgravingen om de waterstand te beheren, zorgden voor de ideale plek. De hoogteverschillen in de uiterwaarden, wisselende waterstanden, omvang van het gebied en extensieve agrarische bedrijfsvoering maken het mogelijk om bovengenoemde gebruiksdoelen duurzaam te combineren. De Natuurderij zorgt voor het onderhoud van de vergravingen die zijn uitgevoerd voor Ruimte voor de Rivier. De begrazing van de koeien zorgt er voor dat het gras kort blijft en er geen wilgenopslag kan ontstaan. Op deze manier kan de IJssel bij hoogwater makkelijker buiten de oevers treden op de plaats waar het de bedoeling is en niet in de stad. 

In het voorjaar gaat het vee de wei in en komt dan alleen twee keer per dag in de stal om te worden gemolken. In de winter gaan de koeien naar de strobedstal. “Iedere koe kan zelf een eigen ligplaats kiezen. Doordat het stro vermengd wordt met mest is dit weer een ideale meststof voor de akkers, waar graan wordt geteeld. Het stro dat overblijft van diezelfde graanteelt wordt opgeslagen in de stroberging, de granen worden geplet en gevoerd aan het vee. Als de kalfjes worden geboren is er al weer plek in de stroschuur.” 

Deze manier van boeren zorgt er ook voor dat de begroeiing in de uiterwaarden laag blijft. Zo kan het water blijven stromen en daarbij krijgt de natuur volop de kans. De permanente weiden bieden plaats voor kruiden, vogels, vlinders en kleine zoogdieren. De akkers kleuren naar klaprozen en korenbloemen. Wandelaars en fietsers kunnen genieten van de koeien in het landschap en scholieren uit Deventer leren hier veel over landbouw en de natuur. 

Voor meer informatie: www.keizersrande.nl, e-mail: info@keizersrande.nl of stichting@keizersrande.nl